Gorące Dysputy

Pomysł dość niedorzeczny, ale czy na pewno? Ile czasu jeszcze minie zanim lektury obowiązkowe zostaną wyparte przez filmy obowiązkowe w polskiej oświacie? Jak myślicie, dojdzie do tego kiedykolwiek, a jeżeli już, to jakie to powinny być filmy?

Zapraszam do dyskusji.

Nie powinien to być jakikolwiek film, bo film nigdy nie zastąpi książki.

Oficjalnie nie dojdzie chyba nigdy, bo jest to niezgodne z przedmiotem nauczania. "_JĘZYK_ polski", musi to być SŁOWO. Zadaniem tego przedmiotu jest rozwinięcie zdolności lingwistycznych, w filmach wszystkie opisy są wyparte przez obraz, cała werbalna treść zredukowana do dialogów.

Natomiast nieoficjalnie, to stało się to już dawno :). Nie dysponuję profesjonalnymi statystykami, co najwyżej pamiętam, że widziałem wyniki jakiejś ankiety, w której >50% Polaków przyznało się, że w ciągu minionego roku nie przeczytało ani jednej książki :). Zresztą wystarczy sobie pochodzić po naszej-klasie czy czymś i poczytać co tam ludzie wypisują. "Domyśleć"[jako domyślić], "wziąść", "pokarze"[w sensie: "da coś do oglądania", "orginalny", "nr.", "uspakajać" i już masz pewne wyobrażenie o ilości przeczytanych książek :). Przypuszczam, że jestem jedynym abiturientem w mojej klasie z liceum, który przeczytał prawie wszystkie lektury (z wyjątkiem "Wesela" i "Nad Niemnem"). Reszta albo pojechała po streszczeniach, albo oglądała filmy :).

Zapomniałem dodać, o ewentualnym dodaniu "obowiązkowych filmów" jako czegoś co też uczniowie mają znać, bez wykluczenia książek :)

Kordan

Zapomniałem dodać, o ewentualnym dodaniu "obowiązkowych filmów" jako czegoś co też uczniowie mają znać, bez wykluczenia książek :)

To na jedno wychodzi, bo między filmem a książką nie ma zazwyczaj dużej rozbieżności w treści. Chyba, że trzeba się na pamięć uczyć nazwisk aktorów, na przykład pamiętać, że Olbrychski grał Gerwazego w "Panu Tadeuszu". Bardzo ciężko komuś udowodnić, że czytał książkę, ale nie oglądał filmu - lub odwrotnie; po paru latach i tak nie pamięta się detali, tylko ogólny zarys. Na przykład gdyby się mnie ktoś zapytał jak miał na imię pies Rzeckiego, to nie pamiętałbym.

Chyba, że jest taka para, w której film ma inny wydźwięk niż lektura, ale nie mogę znaleźć przykładu, więc przypuszczam, że taki duet nie istnieje.

Oficjalnie nie dojdzie chyba nigdy, bo jest to niezgodne z przedmiotem nauczania. „_JĘZYK_ polski”, musi to być SŁOWO. Zadaniem tego przedmiotu jest rozwinięcie zdolności lingwistycznych, w filmach wszystkie opisy są wyparte przez obraz, cała werbalna treść zredukowana do dialogów.

Jeśli chodzi o rozwijanie naprawdę elementarnych zdolności lingwistycznych, to polska oświata jest, eufemizując, beznadziejna. Nie zawaham się użyć tego słowa. Edukacja ortograficzna kończy się około 4. klasy szkoły podstawowej, a nawet tam polega na katowaniu rz i ch. Potem się słyszy z ambony „dzisiej”, w gazetach „50’cio letni”, na reklamówkach „Eco Torba”, na forach „Firefox’a”, w „Wiadomościach” „21-sza ofiara”, a na billboardach „extra cena”. Gdyby na maturze chociaż JEDNO zadanie było poświęcone tak codziennym rzeczom, jak pisownia przedrostków i nazw obcych, a mniej rozwodzenia się nad motywami pielgrzyma i gwarzeniem w „Chłopach”, może zmniejszyłby się nad Wisłą tragicznie wysoki odsetek półanalfabetów. Jestem pod tym względem radykałem. Kto jest ze mną?

Nie popadając jednak w dygresje – filmy Wajdy czy komedie peerelowskie zapewne bliskie są szeroko pojmowanemu kształceniu kulturowemu i sztuce polskiej, toteż pomysłem godnym rozważenia jest stworzenie swoistego kanonu. Sztuka filmowa liczy sobie grubo ponad 100 lat, a jej ignorowanie to też jest forma kulturowego ubóstwa, na pewno mniejsza niż nieprzeczytanie „Potopu”. Nie mówię tutaj, żeby lekturę dzieł noblistów zastępować oglądaniem ekranizacji, bo to by było żałosne uproszczenie i pogwałcenie ich dorobku. Nie miałbym jednak nic przeciwko, ba, cieszyłbym się, gdyby ktoś pokazał bandzie nastoletnich ćwierćmózgów, że istnieje kino ambitniejsze, pozbawione krwi i efektów specjalnych, rodzime.

@Dół: otóż to, z ust mi to wyjąłeś!

Pekuuz

To na jedno wychodzi, bo między filmem a książką nie ma zazwyczaj dużej rozbieżności w treści.

Ale ja nie mówię o adaptacjach lektur, jeno o takich, które mają inny przekaz. Na przykład "Pruska szkoła" (tak to się nazywa?) - Pierwszy znany polski film nakręcony jeszcze przed I WŚ. Myślę że warto aby młodzi zapoznali się z jakimiś filmami międzywojennymi, bo są to niewątpliwe skarby polskiej kultury.

Tarnoob Jedwabislav

Jestem pod tym względem radykałem. Kto jest ze mną?

Ja bym był ostrożny w takich deklaracjach. W końcu język też ewoluuje i trzymanie się kurczowe starych zasad prowadzi do zastoju. W końcu nie mówi się już tak jak mówił Jan Długosz. Oczywiście nie mam tutaj zamiaru sankcjonować byków wynikających z nieuwagi, tudzież niedouczenia.

Kordan

Ale ja nie mówię o adaptacjach lektur, jeno o takich, które mają inny przekaz. Na przykład "Pruska szkoła" (tak to się nazywa?) - Pierwszy znany polski film nakręcony jeszcze przed I WŚ. Myślę że warto aby młodzi zapoznali się z jakimiś filmami międzywojennymi, bo są to niewątpliwe skarby polskiej kultury.

Aha.
W takim razie musiałby powstać jakiś nowy przedmiot, bo filmy są składową kultury, a do tej zalicza się też plastyka i muzyka. Nie można by tego podczepić pod język polski, na historii też raczej nie ma na to czasu. Ogólnie, to tę plastykę i muzykę bym zmodernizował - już od podstawówki, zamiast śpiewać i rysować jakieś portrety (co i mnie niestety przypadło w udziale :) ) lekcje winny zaznajamiać z dziełami wybitnych polskich malarzy (Kossak, Chełmoński) i utworami wybitnych polskich kompozytorów (Chopin). Są to tak samo wartościowe elementy kultury, jak osiągnięcia polskiej kinematografii.
Nie wiem, jakie by to filmy miały być. Trochę ich w życiu obejrzałem, ale nie wiem, które z nich są ważne, a które nie :).
"Matka Joanna od aniołów", "Popiół i diament", "Janosik", "Podróż za jeden uśmiech", "Czterej pancerni i pies", "Eroica", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Rejs", "Rozmowy kontrolowane", "Miś", "Znachor"...

Zresztą pierwszy film powstał chyba w 1896. roku, więc jest to dość nowa sfera owej kultury.

Ponadto: i tak ich nikt by nie oglądał. Trzeba sobie powiedzieć wprost, że większość ludzi szlaja się po dyskotekach w wolnym czasie (którego i tak ma mało, bo w domu czekają pewnie często obowiązki). Na lekcjach wystarczy, że trafi się dwóch niezbyt zainteresowanych - oni zaczną sobie gadać, i nikt nic nie zrozumie z filmu.

A na własną rękę, to każdy może robić to, co mu się żywnie podoba :).

Oj narzekacie i narzekacie... Że oświata beznadziejna, że niczego was nie nauczyli/ nauczą. Jak stare pierniki :p
Ja tylko chciałabym zauważyć, że:
1. w podstawówce pisało się pierwsze recenzje filmów
2. w liceum też pamiętam pisaliśmy recenzje filmów (i sztuk teatralnych) na których byliśmy z klasą
3. jak ja zdawałam maturę, jednym z tematów na maturze był temat związany z recenzją ostatnio oglądanego filmu. Było też pytanie o najbardziej znanych polskich reżyserów i ich filmy.
Wiem, że teraz forma matury ustnej z języka polskiego zmieniła się, ale ta forma tym bardziej powinna sprzyjać wybieraniu tematów związanych z filmem.
Nie uważam, żeby przedmiot-film wprowadzono do szkoły (gimnazjum), ale z tego, co się orientuję recenzja filmu (czy sztuki teatralnej) powinna gościć na języku polskim w szkole gimnazjalnej i średniej.

Film zamiast książki? Tak, ale tylko wtedy kiedy była by to jakaś lektura typu "Ania z Zielonego Wzgórza" itp, a nie ciekawe lektury. Uważam, że wtedy byłoby lepiej. Ew. Jeśli wyszedł by jakiś super film dla dzieci to mógłby być obowiązkowy. A i chciałby dodać, że u mnie w klasie się to jakby zaczyna, mamy obowiązkowo obejrzeć "Alicje w Krainie Czarów". Pozdrawiam.

Nie, według mnie wyparcie lektur szkolnych przez filmy nie nastąpi. Film nie może zastąpić książki, nie da się w nim wyrazić wielu rzeczy, które wyrażane są przez książki, takie jak myśli, odczucia występujących osób i wiele innych. W filmie to wszystko zastępują rozmowy osób, cała reszta to obraz i oprawa audio.

Co do wypowiedzi Nebiriosa, nie zgadzam się z Tobą. U mnie w szkole także do lektury oglądamy film, ale jest on w formie dodatkowego źródła pomocy w pracy nad lekturą, np. streszczania. I nie chodzi o to, że lektura jest nudna czy ciekawa, chodzi o rozwijanie naszych umiejętności związanych z językiem polskim.